Over vruchtbare valleien en Unesco (Game of Thrones)

Weg uit de zandwoestijn, verder door het schitterende landschap


Eerste stop: Dadèskloof. Tikje toeristisch, maar desondanks indrukwekkend


Daar in de buurt ook de Monkey Fingers: de bijzonder gevormde rotspartijen waarin men de handen van apen meende te zien


De rivier Dadès brengt water en vruchtbare aarde in het verder dorre landschap. Let op de verbrande palmen: zodra er termieten worden gezien in een boom, wordt de boom verbrand in de hoop de termieten te doden, maar de palm en het hout intact te laten


Laatste bestemming deze trip: Ait ben Haddou. Het Unesco werelderfgoed dat een prominente rol speelde in Game of Thrones. Niet gezien? Ik ook niet 😊

Zonsopkomst in Erg Chebbi, Merzouga

Ik werd gewekt door gepraat. “Mensenkinderen, waarom zo’n herrie?” gromde ik van onder het laken, en draaide me geërgerd om. “Sommigen hier proberen te slapen!”

Toen realiseerde ik me dat het al licht werd. Haastig kleren aanschieten en naar buiten, voor een van de mooiste zonsopkomsten die ik ooit heb gezien. Dankzij die luide praters…

Vanaf de stenen via de markt naar de zandwoestijn

Zonsopkomst in de steenwoestijn van Tillougui – met precies één zandduin als voorbode van wat gaat komen


Op naar het oosten. En dan opeens een lekke band. Geen probleem; wordt gewoon in een dorpje ter plekke gerepareerd. Verder gaat het weer, naar Rissani voor de lunch


De steden liggen op de grens van het bewoonbare gebied en de meedogenloze leegte van de Sahara. Handelssteden zijn het, met een grote rol voor de markt


De eindbestemming voor vandaag: zandduinen van Merzouga – het beeld van de Sahara zoals wij dat kennen


De foto’s van de waanzinige zonsondergang bewaar ik voor morgen. Te mooi om hier zomaar achteraan te plakken

Over giftig pottenbakken, gevaarlijke zilversmeden en kamelen

Van de Fint oase op weg naar Zagora, op de grens van de woestijn


Uitleg over de toegang tot de moskee: de lage klopper voor vrouwen, de hoge voor mannen


Het pottenbakken is handwerk. Klei wordt uit de rivier gehaald. De groene kleur, beroemd in heel Marokko, komt van koper en mangaan. Het bakken gebeurt in de open lucht; kinderarbeid is geen probleem. Ook niet als daarbij giftige dampen worden ingeademd. Wat een moreel dilemma oproept. Moet je als toerist de mensen financieel ondersteunen door souvenirs te kopen, of houd je daarmee dit gevaarlijke en schadelijke werk in stand?


Zilversmid in Zagora. Ook hier: Geen beschermingsmiddelen of arbo-voorschriften. Weer dat dilemma..


En dan de kamelentocht in Tillougui.
Vragen, vragen…

Van Marrakech naar Fint oase

Weg uit de rode stad. Over het gebergte van de Hoge Atlas, via de Tizi-n-Tichkapas, bij de hoogste bergtop van Noord-Afrika.


Onderweg nog veel sporen van de zware aardbeving van vorig jaar.


Daarna afdalend naar de steenwoestijn aan de oostzijde van de Atlas. Bezoek gebracht aan de Atlas filmstudio’s waar onder meer Game of Thrones, Gladiator en Lawrence of Arabia zijn opgenomen. Het ene moment zit je in een Chinese tempel, het volgende in een oud Grieks paleis. De Marokkaanse filmindustrie heeft nu sterk te lijden onder de opkomst van CGI en AI


In de Fint oase werden we uiteraard welkom geheten met thee


Het oude dorp, nu vrijwel verlaten, heeft als decor gediend voor de film Babel met Brad Pitt en Cate Blanchett (niet gezien? Alsnog doen!)


De nationale overheid heeft geïnvesteerd in een pomp voor grondwater, aangedreven door zonne-energie. Het verhaal gaat dat deze investering kwam nadat de koning een keer incognito op zijn motor het dorp had bezocht, en gesproken met de bewoners over hun behoeften

De straten van Marrakech

Random straatfoto’s in de Medina van Marrakech – overal gebeurt van alles tegelijk…


Met vlees gaan ze iets anders om dan wij gewend zijn


Bezoek aan de Koran school, waar studenten intern een opleiding kunnen volgen. Met tal van vakken zoals talen, geografie en wiskunde. Ook meisjes kunnen hier op school, en bijvoorbeeld op basis van de Koran en de sharia worden opgeleid tot rechter.


Als je je afvraagt hoe ze aan die prachtige mozaïeken komen: het is allemaal handwerk. Kleine vierkante tegeltjes in allerlei kleuren worden aangevoerd uit heel het land. De tegeltjes worden in kleine stukjes gebroken, en die stukjes worden zorgvuldig met de hand in vorm gehakt. Dan worden ze in een figuur gelegd, en aan elkaar gelijmd door er cement over te gieten.


Bakker aan het werk in ambachtelijke steenoven


Geen fabriekswerk hier. Ook de prachtige kleuren van de kleden en gewaden komen uit handarbeid


Street art van de jongere generatie


En hoe de straat zelf een kunstwerkje wordt


Een kijkje in de verwarmingsketels van de hammam – de warmte wordt ook benut voor het laten pruttelen van stoofpotjes


Prachtige kleuren en geuren in de Souk. En ook daar traditioneel ambachtelijk werk


’s Avonds bruist het centrale plein, de Djemaa el-Fna, van het leven


(Dag 1 van een Djoser reis met geweldig reisgezelschap. Fietstocht van Pikala tours, wandeling onder leiding van gids Mohammed)