Perfecte plekken: vier tips voor jouw volgende fotoshoot

Portret van voorbijgangers op de Singel in Amsterdam; straatfotografie

Wat een lieve mensen! Ze kwamen net van het Rijksmuseum, een tentoonstelling van Erwin Olaf. Nog helemaal in fotosfeer, en ik mocht hen best op de foto zetten. “Misschien ben jij wel de nieuwe Erwin Olaf!” lachten ze.

Vrijdag had ik voor de film Yesterday, waar ik met een verstokte Beatle-vriend naartoe ging, nog een uurtje over. Ik kom niet vaak meer in Amsterdam, dus besloot wat straatfotografie te doen. Een uitdaging ver buiten mijn comfort zone: ik moet aardig wat weerstand overwinnen om wildvreemden aan te schieten met de vraag of ik hen zomaar mag fotograferen. Gelukkig levert het naast leuke foto’s vaak ook heel leuke gesprekjes op.

De stad is een prima locatie voor portretfoto’s. Als je houdt van terrasjes, het geroezemoes en leuke straatjes, dan staat niets je in de weg om zo’n plek te kiezen voor jouw fotoshoot. Het kan verrassend andere plaatjes opleveren. Natuurlijk moet zo’n plek wel bij je passen, en om eens te spelen met die gedachte heb ik hier vier tips die je te helpen bij het kiezen van een locatie.

  1. Waar ben je graag? Het eerste beeld dat in je op komt, is vast een locatie waar je je op je gemak voelt. Voor de een is dat de natuur, voor de ander een stad. Ik houd zelf van de beslotenheid van bos, van het onvoorspelbare van heuvels en bergen. Maar toen ik in Limburg woonde ontmoette ik daar een Fries die zich opgesloten voelde tussen de heuvels. Hij had een enorme heimwee naar weidsheid en ruimte en zicht op de horizon. Dus wat past het best bij jou? Als jij je op je gemak voelt in een drukke menigte of juist in een verlaten fabriekshal, dan is dat misschien een goede plek voor jouw volgende fotoshoot.

2. Welke sfeer zou je willen op jouw foto? Rustiek, energiek, stoer, hard, mysterieus? Het is leuk om te kijken of de locatie die sfeer kan versterken. Bij rustiek denk ik aan theetuinen, landhuizen, parkjes en vee in weilanden. Bij energiek denk ik aan bedrijvigheid, ambachten of sportiviteit. Bij hard aan glas en staal en betonnen constructies. Zo kun je bij elke sfeer een passende locatie bedenken.

Portret van vrouw achter de tap in haar bedrijf

3. Wil je iets van jezelf laten terugkomen in de locatie? De omgeving waarin je je bevindt kan iets vertellen over jou. Misschien wat je werk is of je bedrijf. Misschien je thuis: je favoriete stoel, het drukke behang, je oude keukentafel. Of je hobby: je groentetuin, je boekenkast, je auto of je schaakclub. De omgeving kan zelfs een verlangen of een wens uitdrukken: een luchthaven, een oerwoud of de coulissen van een toneel. Wat zou jij van jezelf willen laten zien?

4. Overweeg een bijzondere, misschien iconische locatie. Nederland heeft heel wat plekken die een prachtige omgeving kunnen vormen voor portretfoto’s. Vuurtorens. Kastelen. Grachten. Treinwagons. Voor bijzondere locaties hoef je vaak niet eens zo ver te gaan. Kijk de komende dagen maar eens in je eigen omgeving. Ik ben ervan overtuigd dat je overal perfecte plekken ziet voor jouw volgende fotoshoot.

En net als Erwin Olaf en die lieve voorbijgangers op de Amsterdamse Singel ben ik er altijd voor in om iets nieuws of iets onverwachts uit te proberen voor jouw perfecte portret!

Stoere man in de bergen

Zes tips voor perfect poseren

Mooi meisje model dat poseert voor fotoshoot tips voor poseren

Hoe kom je mooi op de foto? Opvallend veel mensen zijn daar onzeker over, of hebben een snel excuus: ‘Ik ben niet fotogeniek. Ik sta nooit goed op foto’s.’ Akkoord, we zijn niet allemaal George Clooney of Julia Roberts. Maar heus: iedereen kan geweldig op de foto komen.

De mooiste portretfoto van mijzelf kwam uit een automaat. Geen fotograaf, maar gewoon zo’n fotohokje waar je inkruipt en het gordijntje dichtschuift. Genomen vlak nadat ik was geslaagd voor mijn rijbewijs, en mijn vader mij direct meesleepte naar de provincie voor de officiële papieren. Op die foto straalde ik. Opluchting, blijdschap en het gevoel van bevrijding werden keurig door de automaat gevangen en vastgelegd. Het werd de allermooiste foto ooit, die bij de verlenging van mijn rijbewijs helaas verloren is gegaan.

Een rijbewijs haal je niet elke dag, maar gelukkig zijn er meer trucs die jouw foto geweldig kunnen maken. Tijdens het poseren help ik met aanwijzingen en kun je gerust ideeën uitproberen. Kun je niet wachten en wil je jouw perfecte pose alvast oefenen?  Dan heb ik hieronder zes tips voor je.

  1. Het allerbelangrijkste: heb plezier. Ontspan. Blijf ademen. Er zijn geen vaste regels en op elke vaste regel zijn uitzonderingen. Wat je ook doet: het is goed. Voor een creatief portret gaat dat wel heel ver: achterhoofden, onscherpte, portretten zonder gezicht; alles is toegestaan. Maar ook voor je zakelijke portret of dat mooie cadeauportret is speelsheid en losheid een pré.

2. Draai je lichaam weg van de camera, meestal naar het licht. Of je nu staat of zit: een kwart slag draaien is perfect. Dat oogt soepeler dan een frontaal lichaam, dat als een blok recht voor de camera staat. Tenzij je graag als een blok overkomt, zoals een worstelaar. Sta losjes en natuurlijk. Soms helpt het om op je achterste been te steunen, het voorste licht gebogen of gekruist. Maar blijf in balans en laat je lichaam niet achterover leunen – leun liever iets naar voren! En oh ja, houd je rug recht.

3. Draai vanuit die halfgedraaide positie je gezicht naar de camera. Speel met de houding van je gezicht: kijk gerust licht omhoog of schuin opzij, maar overdrijf niet. Onderkinnen verdwijnen als je je hoofd iets naar voren brengt: ‘met je oren naar voren’ wordt je nek langer. Klinkt gek, voelt gek, maar werkt wel.

4. Lang haar kan het best achter één schouder, opgestoken of in een staart, wat de kinlijn zichtbaar maakt. Tenzij je juist het haar wilt accentueren, zoals bij een mysterieuze verscholen blik.

5. Wat doe je met je handen? Van alles, maar niet strak langs je lichaam. Houd minstens één arm gebogen. Losjes op je heup, met een duim in je riem (met de vingers zichtbaar!), breng een hand naar je kin of haal er een door je haar. Alles natuurlijk weer afhankelijk van de uitstraling die je wilt.

6. Glimlach… of juist niet! Glimlachen is lang niet altijd nodig. Vrolijk kijken, mysterieus staren, intens loeren: het kan allemaal. Toch staan de meeste mensen het liefst met een glimlach op de foto. Ik probeer zelf altijd te denken aan een fijne gebeurtenis, hoe dat voelde. Flirt met de camera. En bedenk: lachen doe je vooral met je ogen! Een trucje is om je tong tegen je bovenste gehemelte te houden en licht tussen je tanden te sissen. Laat vooral die tanden zien – dan wordt de lach stralend. Oefen gerust voor de spiegel, maar maak het alsjeblieft niet al te serieus. Als je merkt dat je gezicht te strak wordt, trek dan even wat gekke gezichten, grimassen of schud alles even los. Dat kan ook tijdens de fotoshoot: even bijkomen, even een praatje tussendoor.

Op de foto hierboven zie je dat we sommige tips wel hebben toegepast, maar andere niet. Ik zei al: tip 1 is de belangrijkste. Heb plezier. Het mooiste van deze foto is dan ook het spontane en ontspannen moment. De rest is bijzaak.

Zes kledingtips voor een fotoshoot

Mooie vrouw met rode jurk in veld klaprozen 2

Daar sta je dan voor je kledingkast. Normaal is het al lastig om te kiezen, maar wat draag je in vredesnaam op een fotoshoot?

Geen nood. Van tevoren hebben we dat al rustig doorgenomen, en zo nodig hebben we al afspraken gemaakt. Kun je zo lang niet wachten, dan heb ik hier alvast zes tips voor een eerste houvast.

1. De allerbelangrijkste tip: draag wat je prettig vindt. Waarin je je lekker voelt. Dus weg met die té strakke broek, die pijnlijke schoenen of dat overhemd dat eigenlijk al lang weg had gemoeten. Fijne kleren geven een fijn gevoel, en een fijn gevoel geeft leuke foto’s.

Mooie vrouw met rode jurk in veld klaprozen 3

2. Thema en uitstraling: Kies kleding die past bij het soort foto dat je wilt maken. Bij een winterfoto passen misschien een muts en sjaal. Bij een zomerwandeling misschien een jurk of outdoor-kleding. Een arbeidersfoto vraagt om andere kleding dan een sportfoto. Modieuze kleding veroudert sneller dan tijdloze kleding – maar misschien is het juist jouw bedoeling om de tijd van nu te laten zien. Wil je vrolijk of serieus, actief of rustig, heb je een bepaalde uitstraling voor ogen? Kies kleding die daarbij past

3. Ga je met meer personen op de foto? Stem dan je kleding op elkaar af. Bijvoorbeeld dezelfde stijl, kleurtoon en misschien zelfs dezelfde kleur. Allemaal in het wit of zwart, allemaal formeel in pak of juist allemaal met een trui aan, dat maakt jullie tot een eenheid. Verschillende kleuren, prints en typen kleding maken een foto rommelig. En dan kijk je achteraf altijd naar die ene persoon die helaas zo enorm afwijkt.

Mooie vrouw met rode jurk in veld klaprozen 4

4. Effen of print? Ik geef toe: ik voel me vaak lekkerder (tip 1) in een printje. Toch is voor een foto effen kleding vaak rustiger, serener. Patronen, streepjes, ruitjes geven onrust en leiden de aandacht af. Maar ja, soms is dat juist weer de bedoeling, bijvoorbeeld als je (tip 2) juist met een lawaaierig surfshirt op een surffoto wilt, of in die vrolijke bloemetjesjurk in een lenteweide. Letters, logo’s of zo’n enorme wolvenkop op je shirt zijn bijna nooit goed.

5. Kies je kleur met zorg! Voor mannen soms onbekend terrein, maar vrouwen weten meestal heel goed welke kleur het beste past bij hun huid, ogen en haar. Kleuren zijn ook heel bepalend voor de ‘energie’ in een foto. Lichte en pasteltinten geven een energieke uitstraling. Gedekte tinten zijn rustiger. Felle kleuren zijn soms onhandig, en glimmende, reflecterende of fluoriserende kleuren zijn helemaal lastig. Meestal zijn rustige kleuren beter.

6. Blijft het moeilijk? Neem kleding in een paar laagjes. Met een shirt, blouse en vest valt er al wat te combineren en improviseren.

Aarzel niet om te vragen als je twijfelt. En heb vooral veel plezier tijdens je fotoshoot!

Mooie vrouw met rode jurk in veld klaprozen 2

Over bloemen en ethiek

Model met bloemen - fotobewerking

Het leukste van Photoshop vind ik de droomwerelden die je kunt creëren. Zonder enige moeite knip en plak je dingen bij elkaar of krijgen mensen kleding of make-up die ze tijdens de opname helemaal niet droegen. Is het erg om een foto te manipuleren? Zolang je niet beweert dat je de werkelijkheid weergeeft, vind ik van niet.

En toch… wat is dat eigenlijk, de werkelijkheid weergeven? Elke taalwetenschapper kan je vertellen dat er nauwelijks een werkelijkheid bestaat; dat de werkelijkheid telkens opnieuw wordt gereconstrueerd met woorden, teksten die we kiezen om onze verhalen te vertellen. Hetzelfde geldt voor beelden: met de beelden vertellen we verhalen, en soms doen we alsof die verhalen de werkelijkheid zijn. Ergens ligt natuurlijke een grens als je te kwader trouw mensen misleidt. Google maar eens op ‘ethiek in de fotografie’.

Ook bij portretfotografie kom je dit soort vragen tegen. Bijvoorbeeld met het ‘mooier maken’ van gezichten. Sommige mensen hebben er geen enkel probleem met rimpels, pukkeltjes of haartjes waar ze ongewenst zijn. Ik vind dat mooi. Mensen zijn niet van plastic, en oneffenheden geven een gezicht karakter. Andere mensen gruwelen ervan, en dat snap ik. Gelukkig is het geen enkele moeite om zo nu en dan wat details te verdoezelen. Maar je kunt daarmee ook te ver gaan, merkte ik. Een portretfoto van mijn schoonzus had ik voor de aardigheid bewerkt tot een soort glossy schilderij uit de vorige eeuw. Prachtig hoor, ze leek wel weer 18 jaar zonder één rimpeltje. Ik vroeg of schoonzus en broer de bewerkte foto als verhuiscadeau op canvas wilden. “Nee,” antwoordde mijn broer. “Het is heel kunstig hoor, maar dit is haar gewoon niet, en waarom zou ik een vreemde aan de muur hangen?” En daar had hij natuurlijk helemaal gelijk in.

Nou goed, dit model met bloemen spreekt voor zich. Van A tot Z gemanipuleerd. Zelfs de oogschaduw…

Honderd en vijf

Jan 105 voor site

Ik kende ze alleen uit de krant: mensen van boven de honderd. Tot Jan, die deze week met zijn kinderen, kleinkinderen en bijbehorende aanhang zijn honderdvijfde verjaardag vierde. In zijn doen en laten oogt hij zó twintig jaar jonger. De belangstelling die hij toonde voor het wel en wee van alle mensen in zijn omgeving! Ook voor het mijne, terwijl ik toch zomaar ben komen aanwaaien. Het roept bescheidenheid in mij op.

Mensen van die leeftijd sleep ik niet mee naar mijn wereld om te poseren in flitslicht. Ik ben al blij als ik op audiëntie mag in hún wereld, en dat ik met het nodige respect één, hooguit twee foto’s mag nemen. Een paar seconden om meer dan een eeuw vast te leggen. Bijna niet te bevatten.

Triathlon Vathorst

A_DSC0370_klein

De nieuwe Beleef Vathorst is uit (https://www.vathorst.nl/over-vathorst/beleef-vathorst/). Voor dit nummer werd onder meer gevraagd foto’s te maken van Geert Lantink, de organisator van de allereerste triathlon van Vathorst. Zie triathlonvathorst.nl; op 1 juni 2019 is het zo ver.

Geert moest natuurlijk sportief in beeld worden gebracht. In je eentje drie sporten tegelijk uitbeelden is wat lastig, dus kozen we voor fietsen en het rennen met de fiets. Locatie was het pad met uitzicht op de Foortse torens, de blikvangers van Vathorst. En het is een belangrijke plek voor de triathlon zelf, want het is wisselplek en finish. We hadden geluk met de zon die de kleurrijke straat prachtig verlichtte. Op deze wijze poseren was voor Geert geen probleem. ´Wil je nog meer? Zeg het maar hoor. Dit is gewoon lekker spelen voor mij!´

Openingsfeestje!

Profielfoto de Portrettenmaker

Het voelt als een openingsfeestje, zo´n eerste blogpost. En – kuch! – daar hoort dan ook een persoonlijk openingspraatje bij. Over hoe het zover is gekomen bijvoorbeeld.

Het begon natuurlijk lang, lang geleden. Fotograferen is mij met de paplepel ingegoten. Vader en grootvader waren enthousiaste hobbyfotografen, en al snel kreeg ik mijn eerste camera, een Oost-Duitse Practica super TL-II. Het was de tijd van zwart/witrolletjes, van donkere kamers met de typische geur van ontwikkelaar en fixeer. Tegenwoordig werken we met geheugenchips en Photoshop, maar wat blijft is die magische druk op de knop waarmee licht en kleur zomaar in een flits worden gevangen.

Een tijd lang heb ik vooral in de natuur gefotografeerd en gefilmd. Dagenlang bij nesten en holen gezeten, honderden kilometers buiten gelopen, vele nachten buiten doorgebracht. Af en toe kwamen er verzoeken om ook mensen te fotograferen, bijvoorbeeld op ‘groene’ kinderdagverblijven, tijdens excursie-reportages, op feestjes en verjaardagen en op een enkel evenement. En na de dassen en de ijsvogels, na de boomkikkers en het klokjesgentiaan ontdekte ik uiteindelijk iets nieuws: hoeveel plezier het geeft om samen aan portretfoto’s te werken. Die blik bij het eindresultaat is onbetaalbaar!

Het smaakt naar meer. Veel meer. En er is zoveel mogelijk. Elk mobieltje heeft al camera’s van behoorlijk goede kwaliteit, en filters om effecten toe te voegen zoals neuzen en oortjes, ouderwetse kleuren, omvorming tot een schilderij. En zeker, ook ik maak soms foto’s met mobieltjes. Maar de controle, de kleurdiepte en het detail van full-frame camera’s zijn nog ongeëvenaard, en met de geavanceerde bewerkingstechnieken van Photoshop lukt het om ware kunstwerken te creëren van professionele kwaliteit, die ook nog op supergroot formaat hun kwaliteit behouden.

Met De Portrettenmaker wil ik je meenemen op de bijzondere ontdekkingsreis van de portretfotografie. Geleidelijk aan zal ik dit blog uitbreiden met foto’s en verhalen. Van mensen, en misschien nog af en toe een plant of dier als dat zo uitkomt. Ik heb er zin in. Kijk rustig rond, stel vragen die opborrelen. En kom na dit openingsfeestje gerust nog eens terug – hier op de site of in het echte leven!