Toeval. Serendipiteit. Karma. Het leven is één groot weefsel van gebeurtenissen die op je pad komen, deels omdat je zelf op pad gaat en deels omdat er gewoon van alles op je pad komt. Jazeker, natuurfotografie is een kwestie van plannen en tijd vrijmaken en duizend keer op pad gaan om die éne foto te maken. Maar het is ook gewoon toeval.
Het zou een heldere, koude avond worden en ik besloot spontaan nog even op pad te gaan naar een plek waar ik tien jaar geleden wel eens kwam, om te kijken of daar nog altijd reeën waren te zien. Niet eens om te fotograferen, meer om te verkennen of het zin had later nog eens terug te komen en dan op de juiste plek af te wachten.
Ja, de reeën lieten zich zien. Prachtig zelfs, en ik heb zowaar wat foto’s gemaakt. Maar teruglopend zag ik de laatste restjes zonlicht, en de Schotse hooglanders die terugkeerden naar de schaduwen. Een unieke kans, en oh nee, de zon was al bijna onder! Ik snelde naar de zon en kon me nog nét even achter hen plaatsen.
Plannen, geduld en veel uren buiten. En als er dat wat geluk bij komt, is alles goed.
Veel geluk gewenst door de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche)
Ik pakte de fototas, en hoorde gerammel. “Oh, oh…!” Foute boel! Schrik en afgrijzen bij het zien van al dat gebroken glas. Veel zelfverwijt over het vallen, en ook verbazing dat ik het gebroken glas niet eerder had opgemerkt.
Dit was dus waarom ik al 40 jaar UV-filters op mijn objectieven plaats. Voor dit ene moment: om nu te kunnen zien dat gelukkig alleen het UV-filter ter ziele was, en de rest nog helemaal intact.
Een mooie gelegenheid om eens te testen wat het effect is van al dat gebroken glas.
Wat nu volgt is een technisch verhaal over fotograferen. Ik begrijp het volkomen als u het blogje deze keer overslaat – ik vind het té leuk om niet te vertellen. Fraaie plaatjes komen de volgende keer weer.
De eerste foto´s zijn van de bewuste ochtend. Meteen na de ontdekking opende ik het raam voor een paar foto’s uit de hand. Het was 07:35 uur, zo’n 20 minuten na zonsopkomst dus rijkelijk donker. Als eerste een volkomen onbewerkte foto (ISO 640, 1/100 seconde met f=5.6 op 200 mm). Camera is Nikon Z6, objectief is Nikkor 200-500 mm f 5.6e ED VR. Zowel RAW als JPEG worden opgeslagen, u ziet de JPEG uit de camera. De kleurbewerking van de camera op neutraal, witbalans op automaat.
Wat een verrassing! Ik zie op de foto geen enkel spoor van de beschadiging, hoewel een groot deel van de splinters zich tussen filter en lens had opgehoopt.
De tweede foto is met dezelfde instellingen ingezoomd tot 500 mm. Deze foto is in Photoshop aangepast met ‘auto’ in Camera Raw filter om hem wat lichter te maken. Verder geen bewerkingen zoals verscherpen of contrast verhogen, geen trucs met aanpassingen van kleuren of licht en donker, alleen de ‘auto’ bewerking. De heiige sluier komt van het ochtendlicht en de nog vochtige atmosfeer, maar de scherpte van deze foto is verbazingwekkend!
Vervolgens heb ik alles schoongemaakt en een nieuw filter aangeschaft. Pas weken later bedacht ik dat ik de kans voorbij had laten gaan om te kijken naar het effect bij een kleinere lensopening. Daarom heb ik vandaag de beschadiging maar nagebootst door twee touwtjes en een elastiek voor het filter te spannen. De volgende drie foto’s zijn vandaag uit de hand genomen op een bewolkte, donkergrijze herfstmiddag.
Alweer bestaat de enige bewerking uit de JPEG-conversie in de camera en de ‘auto’ conversie in Photoshop Camera RAW om de foto wat lichter te maken. De eerste foto is genomen met ISO 800, f=10 en 1/500 seconde op 200mm. Geen spoor van touwtjes of elastiek.
Nog maar een stapje. Onderstaande foto is ingezoomd tot 500 mm, met ISO 800, f=13 en 1/100 seconde. Ziet er prima uit!
Meteen dan maar naar het maximum. Deze laatste foto’s komen rechtstreeks uit de camera en zijn niet bewerkt met Photoshop. Onderstaande foto is op 500 mm met f=32 en 1/40 seconde, weer uit de hand. Hier verschijnt dan eindelijk de verstoring van de touwtjes en elastiek. De laatste foto van het uitgesneden centrum toont de verstoring in volle glorie: met zo’n kleine lensopening is er geen redden meer aan.
Al met al ben ik blij met deze resultaten. Het is fijn om uit eigen ervaring te kunnen zeggen: een krasje op de buitenste lens is niet zo erg. Zeker niet als je fotografeert met grotere lensopeningen. Ik hoop dat ik nooit ervaring krijg met krasjes aan de ándere kant van het objectief, aan de lens die zich aan de binnenkant bevindt. Want heus, dan kun je een objectief direct weggooien.
Volgende keer weer een ‘gewone’ foto van de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche)
“Ik heb een leuk idee voor de fotoshoot,” zei Caroline. “Misschien kunnen we met onze Citroën DS op pad.”
Wat een vondst! Twee vriendinnen in een DS, als op een uitje in Frankrijk. Het idee werd al snel uitgebreid met picknickmanden en een parasol, en gaandeweg werd het beeld steeds completer. Een fotoshoot van een vriendinnen-uitje, prachtig!
De eerste afspraak viel in het water. Het regende pijpenstelen, en we zochten snel naar een nieuwe datum. Twee weken later waren we op pad, op één van die snikhete dagen van de zomer 2020.
Nou ja, de foto’s spreken voor zich denk ik. We hebben ons enorm vermaakt, en hadden ook veel bekijks van voorbijgangers. Met als herinnering aan deze vriendinnendag een prachtige fotoserie.
Ook interesse in een vriendinnen – fotoshoot? Laat het weten aan de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche)
Kun jij 25 seconden stil staan? Geen haartje bewegen, terwijl de golven om je benen spoelen?
Larissa deed het. Op het strand bij Petten, bij het kunstwerk van palen dat in het water is geplaatst als symbool voor het dorp dat daar ooit in de golven is verdwenen. Vijfentwintig seconden is lang. Het mooie van fotograferen met lange sluitertijden is dat alle beweging vervaagt: golven worden een soort mistige waas die een mystieke sfeer oproepen. In vroeger tijden, toen er nog geen lenzen op de camera zaten maar alleen kleine gaatjes, was er geen andere mogelijkheid dan lang stilzitten om voldoende licht te krijgen.
Voor een model is dat best zwaar: elke beweging leidt tot een onscherp, en onbruikbaar beeld. Zo’n fotoshoot in de golven kan dan ook niet al te lang duren. Gelukkig was het water lekker warm. En ik vind de foto met Larissa – gemaakt ná zonsondergang – boeiender dan de foto van de zonsondergang die kort daarvoor was gemaakt.
De volgende ochtend ben ik weer vroeg opgestaan. Het geurde naar warme zee en er hing een flinke zeemist; ik was van plan om die mist vast te leggen. Maar eenmaal op het strand – volstrekt alleen, mijn voetspoor als eerste in het zand – trok de hemel open en kwamen er allemaal kleuren tevoorschijn.
Vertel eens: welke foto is jouw favoriet?
Ook zo’n mysterieuze zwart-witfoto? Neem contact op met de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche).
De Portrettenmaker 