3. Pad

Het is koud. Veel te koud voor de tijd van het jaar. Het zou lente moeten zijn maar de rijp ligt op het land, de adem maakt wolkjes.

Op 1 april was alles anders. Ach ja, dat is niet alleen op 1 april. Elke dag, elk moment is alles anders, want niets blijft hetzelfde. Tijd is niets anders dan verandering; de verplaatsing van de wijzers van de klok, het trillen van atomen in een Franse kelder. In elk fragmentje tijd, hoe klein ook, wordt alles anders. In elk atoom is een elektron ietsje opgeschoven, onder onze voeten is de Aarde ietsje opgeschoven in haar baan om de zon. Hoe piepklein het fragmentje tijd ook is, het volledige heelal is in dat piepkleine fragmentje tot in elke vezel veranderd, nieuw.

Maar het is koud en ik houd wel van een beetje drama, en dus zeg ik: op1 april was alles anders. Buiten is het koud. Binnen woedt een storm. Ik heb het paasei uitgebroed, en er komen verhalen uit en ook een pad. Ik ga dat pad volgen. Op reis. Geen idee waar het naartoe leidt. Verhalen komen in smaken die je niet verwacht, paden in richtingen die je niet verwacht. Ik hoop dat het naar de lente gaat. Ik heb een beeld van de lente, en dat is mooi. Iets met kersenbloesem en warm groen en zo. Veel lekkerder dan hier nu.

Ga je mee op reis? Volg mij, de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche)

1. April

Op 1 april veranderde alles. Het beeld is wat onduidelijk. Er zijn stenen, golven, wind. Maar waar zijn de kleuren, de horizon? Wat doet de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche), hier op het strand van Den Helder?

Er moet iets gebeurd zijn…

Reeën in blauw

Het lijkt een schilderij, of een enorm bewerkte foto. Maar dit beeld kwam bijna rechtstreeks uit de camera. Bijna, want de foto was uitzonderlijk donker. De zon was juist onder en ik was op de terugweg (net als bij de Schotse hooglanders laatst) toen de reeën daar stonden. Scherpstellen kon alleen handmatig. Met een ISO van 3.000 was foto nog altijd zwaar, zwaar onderbelicht. Maar tot mijn verbazing was het resultaat geweldig! De enige bewerkingen waren maximaal oplichten, maximaal ruis wegwerken en de gammacorrectie iets opschroeven. Aan de kleuren hoefde ik verder niets te doen; dit prachtige kunstwerk zat al verborgen in de camera. Het blauwe licht is een kenmerkt van wat het ‘blauwe uurtje’ wordt genoemd: de periode nét na zonsondergang (of net voor zonsopkomst) waarin alleen het blauwe licht, verstrooid door de dampkring, aanwezig is.

Wat een geweldige verrassing!

Oranje geluk

Toeval. Serendipiteit. Karma. Het leven is één groot weefsel van gebeurtenissen die op je pad komen, deels omdat je zelf op pad gaat en deels omdat er gewoon van alles op je pad komt. Jazeker, natuurfotografie is een kwestie van plannen en tijd vrijmaken en duizend keer op pad gaan om die éne foto te maken. Maar het is ook gewoon toeval.

Het zou een heldere, koude avond worden en ik besloot spontaan nog even op pad te gaan naar een plek waar ik tien jaar geleden wel eens kwam, om te kijken of daar nog altijd reeën waren te zien. Niet eens om te fotograferen, meer om te verkennen of het zin had later nog eens terug te komen en dan op de juiste plek af te wachten.

Ja, de reeën lieten zich zien. Prachtig zelfs, en ik heb zowaar wat foto’s gemaakt. Maar teruglopend zag ik de laatste restjes zonlicht, en de Schotse hooglanders die terugkeerden naar de schaduwen. Een unieke kans, en oh nee, de zon was al bijna onder! Ik snelde naar de zon en kon me nog nét even achter hen plaatsen.

Plannen, geduld en veel uren buiten. En als er dat wat geluk bij komt, is alles goed.

Veel geluk gewenst door de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche)

Te veel moois!

De lente is in aantocht. Klimatologisch is hij er al, want voor de weerstatistieken wordt 1 maart als startdatum beschouwd. Maar de astronomische lente is de enige echte, en die is dit jaar voorzien op 20 maart om 10:37.

En tja, met die lente wordt ik altijd helemaal tureluurs. Er komt zo veel moois tevoorschijn, en al dat moois wil gezien worden! Vandaar deze keer drie totaal verschillende foto’s. Wat ik al zei: specialiseren op één type foto lukt me gewoon niet.

De zonsopkomst en de krokussen spreken voor zich. Maar wat doet die vogel erbij? Het is de middelste bonte specht – een tikje kleiner dan de heel algemene grote bonte, en fors groter dan de kleine bonte specht. Altijd goed herkenbaar aan zijn rode petje en zijn bleke snoet. Behalve aan het eind van de zomer wanneer de jonge grote bonte spechten uitvliegen, want die lijken er verdraaid veel op. Elk jaar stijgt dan ook rond die tijd het aantal waarnemingen van de ‘middelste bonte specht’ spectaculair.

Enfin, terwijl ik op de grond de krokussen op de foto zette, vloog boven mijn hoofd deze middelste bonte specht foeragerend van boom tot boom. Af en toe zat hij even stil om luid roepend zijn territorium af te bakenen. Ik kan daar zo van genieten!

Groepsexcursies zitten er nu nog even niet in. Maar wilt u ook eens mee om al dat moois te fotograferen, vraag dan naar de mogelijkheden voor een persoonlijke foto-excursie. Warme lentegroet van de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche).

Sahara stof in de atmosfeer

Deze week deed zich in de atmosfeer een bijzonder fenomeen voor: fijn zand uit met warme winden uit de Sahara aangevoerd. Op satellietfoto’s was de wolk goed te volgen. In de loop van honderden miljoenen jaren is dat al vaak gebeurd; zó vaak dat het woestijnstof in Europa dikke lagen löss heeft gevormd. Bijvoorbeeld in Limburg.

Op sommige plekken veroorzaakte het stof fraaie rode zonsopkomsten en – ondergangen. Hier op de Hoorneboegse heide was de hemel een kwartiertje vóór zonsopkomst op zijn mooist. Maar ook zonder rood is het een apart gezicht: dat bleke zonnetje in die grauwe sluier.

Dit soort natuurverschijnselen roepen bij mij altijd een oergevoel op: hoe bijzonder is het om op deze planeet te wonen, de Sahara te kunnen zien en de werking van wereldwijde klimaatsystemen, en nu getuige te zijn van processen die in honderden miljoenen jaren ons landschap vorm hebben gegeven. Wat bof ik dat ik dit soort dingen mag meemaken!

Warme groet van de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche).

Opeens de lente!

Ook zo genoten van het zonnetje vandaag? Het is niet te geloven. Een week geleden bevroor ik in een tent. Flink wat sneeuwfoto’s liggen nog te wachten om de wereld in gestuurd te worden. En dan breekt opeens de lente los. Laat die winterfoto´s maar even liggen, ik ga nu voor de lente!  

De krokussen en de sneeuwklokjes staan uitbundig te bloeien. Een prachtige plek ook om even te mijmeren – én om daarvan een portretfoto te maken.

Vandaag wordt het weer zulk mooi weer. Ga jij er ook op uit? En waar ga je dan naartoe? Ik denk dat ik nog een keer naar Amelisweerd ga. Misschien komen we elkaar daar wel tegen. Zoals de bezoekster die onderstaande actiefoto maakte 🙂

Warme groet van de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche).

Op zoek naar beukennootjes

Sneeuw. De eerste dagen dat een witte deken over de wereld ligt, zijn alle vogels in verwarring. Waar is het eten gebleven?

Tijdens een wandeling in Einde Gooi stond ik versteld van de enorme hoeveelheid vinken die opeens langs het pad in de sneeuw groeven. Het moeten er tegen de honderd zijn geweest, in kleine groepjes, af en toe vergezeld van kepen, koperwieken en een enkele koolmees. Pas na een tijdje zag ik dat ze beukennootjes zochten. Af en toe was het prijs, en vloog de gelukkige vogel even weg om zich tegoed te doen. Opvallend ook dat een paar eerstejaars vinken en kepen vooral leken toe te kijken hoe de oudere dieren aan het graven waren.

Weer thuis vlogen de koperwieken ook door mijn straat. Ik ken dat van vorige sneeuwperiodes, toen kramsvogels en koperwieken zelfs mijn kleine achtertuin aandeden.

Ben jij een sneeuwliefhebber, of mag het van jou snel over zijn? Fijne week gewenst door de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche).

Kristallen wereld

Een week geleden hadden we nachtvorst. Morgen lachen we daarom, als sneeuwstorm Darcy over het land giert, maar vorige week was dat nog heel wat. Tussen twee foto-opdrachten door had ik even gelegenheid om plat op de buik te gaan liggen en het witte laagje in detail vast te leggen.

Kijk eens. Van dichtbij is het helemaal niet wit. Van dichtbij zie je dat aan allerlei uitsteeksels heldere kristallen zijn gaan groeien. Stel je eens voor dat je daartussen leeft. De straat waarin je woont, wordt opeens versperd door die enorme kristallen die vannacht zijn ontstaan.

Nee, deze keer ga ik u niet uitnodige om eens mee te gaan en te genieten van deze wonderlijke wereld. Ik zou niet weten hoe, want dan zou u net als ik op de grond moeten gaan liggen en door een enorme macrolens moeten kijken. Terwijl ondertussen wandelaars langslopen en ofwel besmuikt giechelen, ofwel bezorgd vragen of alles goed is.

“Ja hoor, vriendelijk dank. Alles is goed. Ik lieg hier simpelweg te genieten.”

Nee, dan sneeuwstorm Darcy. Ik hoop maar dat we er vooral plezier van zullen hebben. Een fijne winterweek gewenst door de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche)

Jury oordeel vogelfoto’s

Open het internet, en de meest schitterende vogelfoto’s komen voorbij. Was ik vroeger al enthousiast over een wazige zwart-witfoto, tegenwoordig moet er minimaal een uitzonderlijke krans van licht door de veren schijnen tegen een zacht kleurenpalet op de achtergrond. Laat je als beginnende fotograaf niet gek maken. Het enige wat belangrijk is, is jouw plezier aan het maken van foto’s.

Een toevallige samenloop van omstandigheden maakte dat ik dit weekeinde de telelens weer eens ter hand nam. Een wedstrijdje vogelfoto’s kwam op mijn pad: wie maakt deze week de mooiste foto? Voor amateurs welteverstaan. Inzendingen met smartphone dingen net zo goed mee als foto’s die gemaakt zijn met semiprofessionele apparatuur. Eeuwige roem in het bescheiden clubje is de hoofdprijs. Helaas werd ik al bij voorbaat gediskwalificeerd, want ‘niet eerlijk’. Dus bood ik aan om te jureren, en dat was oké. “Technische kwaliteit is niet belangrijk,” gaf ik mee, “Het gaat om de sfeer. Onscherpe of wazige foto’s kunnen ook heel sfeervol zijn. En mik op het vangen van een bijzonder moment, bijvoorbeeld een koolmees die opvliegt met een nootje of een zwaan die zijn veren poetst. Jullie krijgen bonuspunten voor compositie.”

“Mag het ook een oude foto zijn?” vroeg één van de kandidaten. Ik twijfelde. Het ging om de foto’s van deze week, maar als iemand nou trots is op een foto van vorig jaar en dat graag wil delen, dan is dat toch geweldig? “Bonuspunten als de foto deze week is gemaakt,” besloot ik.

Hoewel ik niet meedoe, begon het toch te knagen. Dit weekend was ik op familiebezoek (coronaproof, jawel), en onderweg ben ik toch een paar maal uit de auto gestapt om te kijken hoever ik zelf zou komen deze dagen. Hierbij het resultaat van onderweg, en ik zal de foto’s eens fileren.

Allereerst de zaterdag, en ik begin met de rotganzen. Als ze grazen op het veld zoek je natuurlijk een lage positie, zodat de voor- en achtergrond onscherp worden en de vogels loskomen van de achtergrond. De lensopening gaat ook maximaal open om de onscherpte zo groot mogelijk te maken. Het liep al tegen zonsondergang, wat fijn is omdat het licht dan niet zo scherp is en de kleuren donkerder worden. Uit de hele serie heb ik er een gekozen waarbij een paar ganzen opkijken, want alleen grazende ganzen zijn saai.

De hele club vloog op. Dat leverde een prachtig beeld op van ‘biomassaliteit’. Geen punten voor wie de meeste vogels op de foto zet overigens. Van het vliegen heb ik vele tientallen foto’s genomen en ik zou ze wel allemaal in detail willen laten zien. Prachtig, er gebeurt zoveel in zo’n groep! Bij het rondvliegen vloeien de vormen in elkaar over. Eén van de leukste foto’s vind ik die hieronder waarbij je bijna niets ziet, alleen maar ‘kriebeltjes’ in de lucht. Vogels zoals op kindertekeningen.

De reiger dan. Een portret. Technisch oké, maar eigenlijk een heel saaie foto. Er gebeurt gewoon niets. Het is een jonge vogel, met fletse kleuren. Als je goed kijkt, zie je dat hij er wat fluffy uitziet, zeker bij de poten. In de snavel zit een gat. Volgens mij gaat het niet goed met hem. Deze foto knaagt aan mij.

De brandganzen in vlucht. Mooi om te zien hoe de vogels als groep samen vliegen. Tijdens het vliegen gaan de koppen voortdurend naar links en rechts en naar boven en naar beneden: de omgeving wordt goed in de gaten gehouden. Aardig, maar niet bijzonder.

De aalscholver. Technisch oké. Het is een mannetje in broedkleed, met van die mooie witte veren op zijn kop. De kleur van de snavel en ogen is intens. En een mooie pose met zijn vleugels wijd om de veren te drogen na het zwemmen. Maar ja, de bewakingscamera waarop hij zit verpest het een beetje voor mij. Dan kun je wel een verhaal houden over de samenhang tussen de mensenwereld en natuur (voor de aalscholver is het gewoon een boom), maar nee. Ik ben niet te vermurwen.

De grauwe ganzen in vlucht. De vogels zelf zijn nauwelijks te zien, maar het plaatje als geheel maakt mij blij. Content mee.

Over naar de zondag. De bosuil: saai. Ik heb vele bosuilen op de foto gezet van links, van rechts, boven en onder, met zon, met regen, plat en loskomend van de boom. En ik zal de rest van mijn leven nog vele, vele bosuilen op de foto zetten. Maar voor een wedstrijd ben ik genadeloos: saai.

De roodborst: in eerste instantie dacht ik: hij zit stil, saai! Maar het is de achtergrond die me over de streep trekt. Een paar takjes, zacht kleurig bokeh. Dit soort zitfoto’s wordt massaal gemaakt, maar qua sfeer bekoort de foto me toch.

Het sijsje: Altijd leuk hoe in januari de sijsjes weer onze tuinen en parken intrekken om zaadjes uit de elzenkatjes los te peuteren. Erg beweeglijk, en het is verrassend moeilijk om de vogels goed op de foto te krijgen. Het liefst had ik ook wat van zijn rug op de foto gehad. Een beetje half opzij, dat je zijn gele borst ziet én de getekende dekveren én dan ook nog het zwarte petje op zijn kop, en natuurlijk het zonnetje in zijn oog. Ja, rugfoto’s heb ik ook maar daar zie je zijn ogen dan weer niet op, en dat is bij dit soort foto’s wel een vereiste. Kortom: het is behelpen met deze foto. Heel aardig, maar ik weet dat hij beter kan. De rommelige achtergrond is bijna onvermijdelijk.

De koolmees: Prachtig hoe hij op zijn kop langs de stam hangt, als een specht stukjes bast lospikkend op zoek naar insecten. Het woord koolspecht kwam in me op. Alleen jammer van die ene tak op de achtergrond, die verpest het een beetje.

De pimpelmees: een moeilijke positie, tussen twee stammen en dan ook nog half in de schaduw. Net als de koolmees bast lospikkend: een pimpelspecht inderdaad. Je ziet die meesjes vaak in groepjes door en met elkaar vliegen; een voordeel omdat een grote groep eerder gevaar ziet. Qua foto geen prijswinner, maar ik vind verhaal erbij wel leuk. En zoals ik zei: laat je niet afleiden door al die perfecte foto’s. Het gaat om het plezier.

Ziedaar de oogst van uit de auto stappen op zaterdag en zondag. Ik ben benieuwd waarmee de kandidaten deze week komen; ik hoor al veelbelovende geluiden over groene spechten en zo.

Wil u ook eens op pad om vogels te leren fotograferen? Vraag naar de mogelijkheden aan de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche)