Deze week deed zich in de atmosfeer een bijzonder fenomeen voor: fijn zand uit met warme winden uit de Sahara aangevoerd. Op satellietfoto’s was de wolk goed te volgen. In de loop van honderden miljoenen jaren is dat al vaak gebeurd; zó vaak dat het woestijnstof in Europa dikke lagen löss heeft gevormd. Bijvoorbeeld in Limburg.
Op sommige plekken veroorzaakte het stof fraaie rode zonsopkomsten en – ondergangen. Hier op de Hoorneboegse heide was de hemel een kwartiertje vóór zonsopkomst op zijn mooist. Maar ook zonder rood is het een apart gezicht: dat bleke zonnetje in die grauwe sluier.
Dit soort natuurverschijnselen roepen bij mij altijd een oergevoel op: hoe bijzonder is het om op deze planeet te wonen, de Sahara te kunnen zien en de werking van wereldwijde klimaatsystemen, en nu getuige te zijn van processen die in honderden miljoenen jaren ons landschap vorm hebben gegeven. Wat bof ik dat ik dit soort dingen mag meemaken!
Warme groet van de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche).
Sneeuw. De eerste dagen dat een witte deken over de wereld ligt, zijn alle vogels in verwarring. Waar is het eten gebleven?
Tijdens een wandeling in Einde Gooi stond ik versteld van de enorme hoeveelheid vinken die opeens langs het pad in de sneeuw groeven. Het moeten er tegen de honderd zijn geweest, in kleine groepjes, af en toe vergezeld van kepen, koperwieken en een enkele koolmees. Pas na een tijdje zag ik dat ze beukennootjes zochten. Af en toe was het prijs, en vloog de gelukkige vogel even weg om zich tegoed te doen. Opvallend ook dat een paar eerstejaars vinken en kepen vooral leken toe te kijken hoe de oudere dieren aan het graven waren.
Weer thuis vlogen de koperwieken ook door mijn straat. Ik ken dat van vorige sneeuwperiodes, toen kramsvogels en koperwieken zelfs mijn kleine achtertuin aandeden.
Ben jij een sneeuwliefhebber, of mag het van jou snel over zijn? Fijne week gewenst door de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche).
Open het internet, en de meest schitterende vogelfoto’s komen voorbij. Was ik vroeger al enthousiast over een wazige zwart-witfoto, tegenwoordig moet er minimaal een uitzonderlijke krans van licht door de veren schijnen tegen een zacht kleurenpalet op de achtergrond. Laat je als beginnende fotograaf niet gek maken. Het enige wat belangrijk is, is jouw plezier aan het maken van foto’s.
Een toevallige samenloop van omstandigheden maakte dat ik dit weekeinde de telelens weer eens ter hand nam. Een wedstrijdje vogelfoto’s kwam op mijn pad: wie maakt deze week de mooiste foto? Voor amateurs welteverstaan. Inzendingen met smartphone dingen net zo goed mee als foto’s die gemaakt zijn met semiprofessionele apparatuur. Eeuwige roem in het bescheiden clubje is de hoofdprijs. Helaas werd ik al bij voorbaat gediskwalificeerd, want ‘niet eerlijk’. Dus bood ik aan om te jureren, en dat was oké. “Technische kwaliteit is niet belangrijk,” gaf ik mee, “Het gaat om de sfeer. Onscherpe of wazige foto’s kunnen ook heel sfeervol zijn. En mik op het vangen van een bijzonder moment, bijvoorbeeld een koolmees die opvliegt met een nootje of een zwaan die zijn veren poetst. Jullie krijgen bonuspunten voor compositie.”
“Mag het ook een oude foto zijn?” vroeg één van de kandidaten. Ik twijfelde. Het ging om de foto’s van deze week, maar als iemand nou trots is op een foto van vorig jaar en dat graag wil delen, dan is dat toch geweldig? “Bonuspunten als de foto deze week is gemaakt,” besloot ik.
Hoewel ik niet meedoe, begon het toch te knagen. Dit weekend was ik op familiebezoek (coronaproof, jawel), en onderweg ben ik toch een paar maal uit de auto gestapt om te kijken hoever ik zelf zou komen deze dagen. Hierbij het resultaat van onderweg, en ik zal de foto’s eens fileren.
Allereerst de zaterdag, en ik begin met de rotganzen. Als ze grazen op het veld zoek je natuurlijk een lage positie, zodat de voor- en achtergrond onscherp worden en de vogels loskomen van de achtergrond. De lensopening gaat ook maximaal open om de onscherpte zo groot mogelijk te maken. Het liep al tegen zonsondergang, wat fijn is omdat het licht dan niet zo scherp is en de kleuren donkerder worden. Uit de hele serie heb ik er een gekozen waarbij een paar ganzen opkijken, want alleen grazende ganzen zijn saai.
De hele club vloog op. Dat leverde een prachtig beeld op van ‘biomassaliteit’. Geen punten voor wie de meeste vogels op de foto zet overigens. Van het vliegen heb ik vele tientallen foto’s genomen en ik zou ze wel allemaal in detail willen laten zien. Prachtig, er gebeurt zoveel in zo’n groep! Bij het rondvliegen vloeien de vormen in elkaar over. Eén van de leukste foto’s vind ik die hieronder waarbij je bijna niets ziet, alleen maar ‘kriebeltjes’ in de lucht. Vogels zoals op kindertekeningen.
De reiger dan. Een portret. Technisch oké, maar eigenlijk een heel saaie foto. Er gebeurt gewoon niets. Het is een jonge vogel, met fletse kleuren. Als je goed kijkt, zie je dat hij er wat fluffy uitziet, zeker bij de poten. In de snavel zit een gat. Volgens mij gaat het niet goed met hem. Deze foto knaagt aan mij.
De brandganzen in vlucht. Mooi om te zien hoe de vogels als groep samen vliegen. Tijdens het vliegen gaan de koppen voortdurend naar links en rechts en naar boven en naar beneden: de omgeving wordt goed in de gaten gehouden. Aardig, maar niet bijzonder.
De aalscholver. Technisch oké. Het is een mannetje in broedkleed, met van die mooie witte veren op zijn kop. De kleur van de snavel en ogen is intens. En een mooie pose met zijn vleugels wijd om de veren te drogen na het zwemmen. Maar ja, de bewakingscamera waarop hij zit verpest het een beetje voor mij. Dan kun je wel een verhaal houden over de samenhang tussen de mensenwereld en natuur (voor de aalscholver is het gewoon een boom), maar nee. Ik ben niet te vermurwen.
De grauwe ganzen in vlucht. De vogels zelf zijn nauwelijks te zien, maar het plaatje als geheel maakt mij blij. Content mee.
Over naar de zondag. De bosuil: saai. Ik heb vele bosuilen op de foto gezet van links, van rechts, boven en onder, met zon, met regen, plat en loskomend van de boom. En ik zal de rest van mijn leven nog vele, vele bosuilen op de foto zetten. Maar voor een wedstrijd ben ik genadeloos: saai.
De roodborst: in eerste instantie dacht ik: hij zit stil, saai! Maar het is de achtergrond die me over de streep trekt. Een paar takjes, zacht kleurig bokeh. Dit soort zitfoto’s wordt massaal gemaakt, maar qua sfeer bekoort de foto me toch.
Het sijsje: Altijd leuk hoe in januari de sijsjes weer onze tuinen en parken intrekken om zaadjes uit de elzenkatjes los te peuteren. Erg beweeglijk, en het is verrassend moeilijk om de vogels goed op de foto te krijgen. Het liefst had ik ook wat van zijn rug op de foto gehad. Een beetje half opzij, dat je zijn gele borst ziet én de getekende dekveren én dan ook nog het zwarte petje op zijn kop, en natuurlijk het zonnetje in zijn oog. Ja, rugfoto’s heb ik ook maar daar zie je zijn ogen dan weer niet op, en dat is bij dit soort foto’s wel een vereiste. Kortom: het is behelpen met deze foto. Heel aardig, maar ik weet dat hij beter kan. De rommelige achtergrond is bijna onvermijdelijk.
De koolmees: Prachtig hoe hij op zijn kop langs de stam hangt, als een specht stukjes bast lospikkend op zoek naar insecten. Het woord koolspecht kwam in me op. Alleen jammer van die ene tak op de achtergrond, die verpest het een beetje.
De pimpelmees: een moeilijke positie, tussen twee stammen en dan ook nog half in de schaduw. Net als de koolmees bast lospikkend: een pimpelspecht inderdaad. Je ziet die meesjes vaak in groepjes door en met elkaar vliegen; een voordeel omdat een grote groep eerder gevaar ziet. Qua foto geen prijswinner, maar ik vind verhaal erbij wel leuk. En zoals ik zei: laat je niet afleiden door al die perfecte foto’s. Het gaat om het plezier.
Ziedaar de oogst van uit de auto stappen op zaterdag en zondag. Ik ben benieuwd waarmee de kandidaten deze week komen; ik hoor al veelbelovende geluiden over groene spechten en zo.
Wil u ook eens op pad om vogels te leren fotograferen? Vraag naar de mogelijkheden aan de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche)
Vindt u het ook zo moeilijk om de ogen open te houden, om niet alleen te kijken maar ook te zien? Ik wel. Te vaak leef ik in een wolk van kleine gedachten en associaties die mijn blik vertroebelen; een mist van koffie die ik straks ga zetten, licht dat zo snel verandert en de vele vogels die ook in de winterochtenden zingen en dan opeens: oh ja, ik was ergens mee bezig. Mediteren of speuren naar diersporen.
Afgelopen weekend was ik vroeg op pad om de nachtvorst vast te leggen. Op de fiets zoekend naar fraaie witte landschappen realiseerde ik me opeens dat ik stiekem zat te genieten van de mooie ijsvormen in de bevroren plassen. Associaties met vroeger, toen ik als klein jongetje in de ijsplassen op het gras stond te staren naar die prachtige bevroren wereld daaronder, mij inbeeldend dat ik een piepklein menneke was dat leefde tussen het gras in die kleine, bevroren wereld.
Wacht even! Ik stopte. Prachtige vormen, zei je. Waarom fiets je dan door op zoek naar mooie landschappen? Waarom sta je dan niet even stil bij die mooie vormen op de grond?
Ik heb de landschappen maar gelaten voor wat ze waren, en verder vooral veel naar de grond gekeken. Me voorstellend hoe de watermoleculen die nacht elkaar grepen en groeien in sierlijke kristallen golven.
Ik ben benieuwd: vind u dit soort vormen ook zo mooi, of is dat een afwijking van mij?
Winterse groet van door de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche).
Toen ik op een prachtige dag thuis kwam van de Hoorneboegse heide trok één van de foto’s direct mijn aandacht. Prachtige lucht, wat mist, wandelaars en snuffelende honden… Het leek wel een oud landschapsschilderij! Alleen de mobieltjes en de hijskraan bij het gebouw op de achtergrond verraadden dat dit de huidige tijd was. Nou ja, en de kleding natuurlijk.
Wat een vrolijk idee, dat je gewoon buiten kunt rondlopen in zo’n oud landschap. Het prikkelt mijn fantasie, want er zijn nog heel wat andere werelden voorbij ruimte en tijd waar ik graag even zou rondlopen.
En jij, in welke werelden zou jij graag eens rondlopen?
Groet van de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche).
Ik ben dol op bossen. Altijd al geweest. Iets met eindeloos dwalen en mysterieuze oerkrachten en om elke bocht een verrassing en zo. Te veel jongensverhalen gelezen, denk ik, en nog steeds een beetje een dromer. Wat die oerbossen betreft woon ik prima hier in Hollandsche Rading. Het dorp ligt aan de rand van de Loosdrechtse Plassen en de Utrechtse Heuvelrug, en welke kant je ook oploopt: dwalen kun je. Richting Lage Vuursche door oud gemengd loof- en naaldbos. Richting Hilversum over heideterreinen. Richting Loosdrecht door het prachtige Einde Gooi, waar deze foto’s zijn genomen.
Zou je ook wel eens eindeloos willen dwalen door deze bossen? Kom gerust eens langs. Het dorp heeft geen winkels, maar wel een klein treinstation. Combineer een wandeling in de prachtige natuur met een fotoshoot, binnen of buiten. Een lekker dagje uit, en ook nog een prachtige herinnering om mee naar huis te nemen. Je zult er geen spijt van krijgen.
Een fijne nieuwe week gewenst door de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche)
De Hoornboegse heide ligt op een steenworp afstand van mijn huis. Sinds het Covid-19 virus de wereld veranderde, ben ik juist die nabije omgeving beter gaan bekijken. Even een half uurtje wandelen of fietsen tussendoor. Gek eigenlijk: voorheen reisde ik rustig een uur om ergens de heide te fotograferen, terwijl ik dat in mijn eigen achtertuin ook kan doen.
Het toppunt van de bloei is al voorbij. Maar hier kunnen we nog even nagenieten van al die paarse schoonheid. Hoor je de bijen al zoemen?
Fijne dag gewenst door de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche)
De Portrettenmaker 