Sneeuw. De eerste dagen dat een witte deken over de wereld ligt, zijn alle vogels in verwarring. Waar is het eten gebleven?
Tijdens een wandeling in Einde Gooi stond ik versteld van de enorme hoeveelheid vinken die opeens langs het pad in de sneeuw groeven. Het moeten er tegen de honderd zijn geweest, in kleine groepjes, af en toe vergezeld van kepen, koperwieken en een enkele koolmees. Pas na een tijdje zag ik dat ze beukennootjes zochten. Af en toe was het prijs, en vloog de gelukkige vogel even weg om zich tegoed te doen. Opvallend ook dat een paar eerstejaars vinken en kepen vooral leken toe te kijken hoe de oudere dieren aan het graven waren.
Weer thuis vlogen de koperwieken ook door mijn straat. Ik ken dat van vorige sneeuwperiodes, toen kramsvogels en koperwieken zelfs mijn kleine achtertuin aandeden.
Ben jij een sneeuwliefhebber, of mag het van jou snel over zijn? Fijne week gewenst door de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche).
Een week geleden hadden we nachtvorst. Morgen lachen we daarom, als sneeuwstorm Darcy over het land giert, maar vorige week was dat nog heel wat. Tussen twee foto-opdrachten door had ik even gelegenheid om plat op de buik te gaan liggen en het witte laagje in detail vast te leggen.
Kijk eens. Van dichtbij is het helemaal niet wit. Van dichtbij zie je dat aan allerlei uitsteeksels heldere kristallen zijn gaan groeien. Stel je eens voor dat je daartussen leeft. De straat waarin je woont, wordt opeens versperd door die enorme kristallen die vannacht zijn ontstaan.
Nee, deze keer ga ik u niet uitnodige om eens mee te gaan en te genieten van deze wonderlijke wereld. Ik zou niet weten hoe, want dan zou u net als ik op de grond moeten gaan liggen en door een enorme macrolens moeten kijken. Terwijl ondertussen wandelaars langslopen en ofwel besmuikt giechelen, ofwel bezorgd vragen of alles goed is.
“Ja hoor, vriendelijk dank. Alles is goed. Ik lieg hier simpelweg te genieten.”
Nee, dan sneeuwstorm Darcy. Ik hoop maar dat we er vooral plezier van zullen hebben. Een fijne winterweek gewenst door de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche)
Open het internet, en de meest schitterende vogelfoto’s komen voorbij. Was ik vroeger al enthousiast over een wazige zwart-witfoto, tegenwoordig moet er minimaal een uitzonderlijke krans van licht door de veren schijnen tegen een zacht kleurenpalet op de achtergrond. Laat je als beginnende fotograaf niet gek maken. Het enige wat belangrijk is, is jouw plezier aan het maken van foto’s.
Een toevallige samenloop van omstandigheden maakte dat ik dit weekeinde de telelens weer eens ter hand nam. Een wedstrijdje vogelfoto’s kwam op mijn pad: wie maakt deze week de mooiste foto? Voor amateurs welteverstaan. Inzendingen met smartphone dingen net zo goed mee als foto’s die gemaakt zijn met semiprofessionele apparatuur. Eeuwige roem in het bescheiden clubje is de hoofdprijs. Helaas werd ik al bij voorbaat gediskwalificeerd, want ‘niet eerlijk’. Dus bood ik aan om te jureren, en dat was oké. “Technische kwaliteit is niet belangrijk,” gaf ik mee, “Het gaat om de sfeer. Onscherpe of wazige foto’s kunnen ook heel sfeervol zijn. En mik op het vangen van een bijzonder moment, bijvoorbeeld een koolmees die opvliegt met een nootje of een zwaan die zijn veren poetst. Jullie krijgen bonuspunten voor compositie.”
“Mag het ook een oude foto zijn?” vroeg één van de kandidaten. Ik twijfelde. Het ging om de foto’s van deze week, maar als iemand nou trots is op een foto van vorig jaar en dat graag wil delen, dan is dat toch geweldig? “Bonuspunten als de foto deze week is gemaakt,” besloot ik.
Hoewel ik niet meedoe, begon het toch te knagen. Dit weekend was ik op familiebezoek (coronaproof, jawel), en onderweg ben ik toch een paar maal uit de auto gestapt om te kijken hoever ik zelf zou komen deze dagen. Hierbij het resultaat van onderweg, en ik zal de foto’s eens fileren.
Allereerst de zaterdag, en ik begin met de rotganzen. Als ze grazen op het veld zoek je natuurlijk een lage positie, zodat de voor- en achtergrond onscherp worden en de vogels loskomen van de achtergrond. De lensopening gaat ook maximaal open om de onscherpte zo groot mogelijk te maken. Het liep al tegen zonsondergang, wat fijn is omdat het licht dan niet zo scherp is en de kleuren donkerder worden. Uit de hele serie heb ik er een gekozen waarbij een paar ganzen opkijken, want alleen grazende ganzen zijn saai.
De hele club vloog op. Dat leverde een prachtig beeld op van ‘biomassaliteit’. Geen punten voor wie de meeste vogels op de foto zet overigens. Van het vliegen heb ik vele tientallen foto’s genomen en ik zou ze wel allemaal in detail willen laten zien. Prachtig, er gebeurt zoveel in zo’n groep! Bij het rondvliegen vloeien de vormen in elkaar over. Eén van de leukste foto’s vind ik die hieronder waarbij je bijna niets ziet, alleen maar ‘kriebeltjes’ in de lucht. Vogels zoals op kindertekeningen.
De reiger dan. Een portret. Technisch oké, maar eigenlijk een heel saaie foto. Er gebeurt gewoon niets. Het is een jonge vogel, met fletse kleuren. Als je goed kijkt, zie je dat hij er wat fluffy uitziet, zeker bij de poten. In de snavel zit een gat. Volgens mij gaat het niet goed met hem. Deze foto knaagt aan mij.
De brandganzen in vlucht. Mooi om te zien hoe de vogels als groep samen vliegen. Tijdens het vliegen gaan de koppen voortdurend naar links en rechts en naar boven en naar beneden: de omgeving wordt goed in de gaten gehouden. Aardig, maar niet bijzonder.
De aalscholver. Technisch oké. Het is een mannetje in broedkleed, met van die mooie witte veren op zijn kop. De kleur van de snavel en ogen is intens. En een mooie pose met zijn vleugels wijd om de veren te drogen na het zwemmen. Maar ja, de bewakingscamera waarop hij zit verpest het een beetje voor mij. Dan kun je wel een verhaal houden over de samenhang tussen de mensenwereld en natuur (voor de aalscholver is het gewoon een boom), maar nee. Ik ben niet te vermurwen.
De grauwe ganzen in vlucht. De vogels zelf zijn nauwelijks te zien, maar het plaatje als geheel maakt mij blij. Content mee.
Over naar de zondag. De bosuil: saai. Ik heb vele bosuilen op de foto gezet van links, van rechts, boven en onder, met zon, met regen, plat en loskomend van de boom. En ik zal de rest van mijn leven nog vele, vele bosuilen op de foto zetten. Maar voor een wedstrijd ben ik genadeloos: saai.
De roodborst: in eerste instantie dacht ik: hij zit stil, saai! Maar het is de achtergrond die me over de streep trekt. Een paar takjes, zacht kleurig bokeh. Dit soort zitfoto’s wordt massaal gemaakt, maar qua sfeer bekoort de foto me toch.
Het sijsje: Altijd leuk hoe in januari de sijsjes weer onze tuinen en parken intrekken om zaadjes uit de elzenkatjes los te peuteren. Erg beweeglijk, en het is verrassend moeilijk om de vogels goed op de foto te krijgen. Het liefst had ik ook wat van zijn rug op de foto gehad. Een beetje half opzij, dat je zijn gele borst ziet én de getekende dekveren én dan ook nog het zwarte petje op zijn kop, en natuurlijk het zonnetje in zijn oog. Ja, rugfoto’s heb ik ook maar daar zie je zijn ogen dan weer niet op, en dat is bij dit soort foto’s wel een vereiste. Kortom: het is behelpen met deze foto. Heel aardig, maar ik weet dat hij beter kan. De rommelige achtergrond is bijna onvermijdelijk.
De koolmees: Prachtig hoe hij op zijn kop langs de stam hangt, als een specht stukjes bast lospikkend op zoek naar insecten. Het woord koolspecht kwam in me op. Alleen jammer van die ene tak op de achtergrond, die verpest het een beetje.
De pimpelmees: een moeilijke positie, tussen twee stammen en dan ook nog half in de schaduw. Net als de koolmees bast lospikkend: een pimpelspecht inderdaad. Je ziet die meesjes vaak in groepjes door en met elkaar vliegen; een voordeel omdat een grote groep eerder gevaar ziet. Qua foto geen prijswinner, maar ik vind verhaal erbij wel leuk. En zoals ik zei: laat je niet afleiden door al die perfecte foto’s. Het gaat om het plezier.
Ziedaar de oogst van uit de auto stappen op zaterdag en zondag. Ik ben benieuwd waarmee de kandidaten deze week komen; ik hoor al veelbelovende geluiden over groene spechten en zo.
Wil u ook eens op pad om vogels te leren fotograferen? Vraag naar de mogelijkheden aan de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche)
Sneeuw! Heel even maar, met de eerste vlokken in de middag en in de avond alweer regen. Net genoeg voor een klein wit dekje en wat fraaie winterbeelden. In het donker heb ik Amersfoort bezocht, weer even naar de Koppelpoort. De tijd was maar kort en ik hoopte zó op een paar mooie romantische plaatjes. En ja, kijk eens! Romantischer kan een fotoshoot toch niet zijn?
Als u ook eens zo’n romantische fotoshoot wilt, vraag dan gerust naar de mogelijkheden. Sneeuw kan ik niet altijd garanderen, maar heus: een foto in de druipende regen kan ook super-romantisch zijn!
Heel veel sneeuw gewenst – en zonder ongelukken en andere narigheid – door de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche).
Vindt u het ook zo moeilijk om de ogen open te houden, om niet alleen te kijken maar ook te zien? Ik wel. Te vaak leef ik in een wolk van kleine gedachten en associaties die mijn blik vertroebelen; een mist van koffie die ik straks ga zetten, licht dat zo snel verandert en de vele vogels die ook in de winterochtenden zingen en dan opeens: oh ja, ik was ergens mee bezig. Mediteren of speuren naar diersporen.
Afgelopen weekend was ik vroeg op pad om de nachtvorst vast te leggen. Op de fiets zoekend naar fraaie witte landschappen realiseerde ik me opeens dat ik stiekem zat te genieten van de mooie ijsvormen in de bevroren plassen. Associaties met vroeger, toen ik als klein jongetje in de ijsplassen op het gras stond te staren naar die prachtige bevroren wereld daaronder, mij inbeeldend dat ik een piepklein menneke was dat leefde tussen het gras in die kleine, bevroren wereld.
Wacht even! Ik stopte. Prachtige vormen, zei je. Waarom fiets je dan door op zoek naar mooie landschappen? Waarom sta je dan niet even stil bij die mooie vormen op de grond?
Ik heb de landschappen maar gelaten voor wat ze waren, en verder vooral veel naar de grond gekeken. Me voorstellend hoe de watermoleculen die nacht elkaar grepen en groeien in sierlijke kristallen golven.
Ik ben benieuwd: vind u dit soort vormen ook zo mooi, of is dat een afwijking van mij?
Winterse groet van door de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche).
“Kun je een foto van een druppel maken?” vroeg ze. “Zo een die opspringt uit het water? Het is voor op mijn website.”
Ik had dat nog nooit gedaan, dacht even aan mijn jeugdheldin Pippi Langkous (“…dus ik denk dat ik het wel kan!”) en nam de uitdaging aan. De grijze dagen van begin januari waren perfect om lekker rustig te experimenteren met deze binnen-klus.
Om dit soort foto’s te maken kun je voor honderden euro’s druppel-installaties kopen met infrarood triggers en snelle flitsen. Ik koos voor de buurman-en-buurman oplossing: een douchekop, een zwabber, een trechter, stukje stof en flink wat ducktape om de boel bij elkaar te houden.
De eerste test met een zwarte achtergrond was meteen raak. Mooie spetters, mooie druppels en op de laatste foto een vallende druppel die precies op de opspattende druppel botst. A je to, klus geklaard! Dat wil zeggen: de klant kreeg natuurlijk de mooiste foto met een witte en gekleurde achtergrond. Deze zwarte experimenten zijn voor hier.
Heeft u ook een uitdagende, grensverleggende fotowens? Vraag het aan de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche)
Wat een jaar, zeg. Ik verwacht dat nog lang zal worden gesproken over het jaar waarin Covid-19 de wereld veranderde. Alles is nu anders. Opeens zien we hoe kwetsbaar het kleurrijke leven was. Hoe fijn de zorgeloosheid. Het liefst willen we snel weer terugkeren naar die oude vertrouwde omgeving met volle straten, volle vliegtuigen en volop feesten.
De stroom onder de oppervlakte intrigeert me. De dingen die we niet zien, maar die als langzaam bewegende aardschollen de wereld vormen. De miljarden mensen in delen van de wereld waar géén toegankelijke gezondheidszorg is en waar de overheid géén steunpakketten kan verzorgen. De economische opkomst van Azië en de morele teloorgang van de Verenigde Staten. En de groepen mensen die vervolgens de ene kant op willen tegenover de groepen mensen die de andere kant op willen…
De wereld zal vanaf 2020 anders zijn. Zo is het altijd al geweest. Al meer dan tweeduizend jaar wordt geschreven over de toenemende complexiteit van de samenleving, over de snelle veranderingen en de onzekerheid die dat met zich meebrengt. Zekerheid is een illusie. Alles is in beweging, alles stroomt, panta rhei. Wie Eckhart Tolle heeft gelezen weet: de enige werkelijkheid die bestaat is het Nu. Het verleden is een herinnering, de toekomst bestaat nog niet. En hoe moeilijk het Nu ook kan zijn, angstige gedachten zijn maar verhalen die we zelf verzinnen. Ook na 2020 zullen mensen weer in staat zijn om rijk en gelukkig te leven – al zal dat misschien op een manier zijn die ik me nu nog niet kan voorstellen.
Kerst wordt dit jaar anders. Kleiner. Daarom hierboven een héél kleine kerstkaart met een héél klein kerst-en-nieuwjaarswensje. Kerstboompjes van een paar millimeter doorsnede, en kerstballetjes van ééntiende millimeter. Het bekertjesmos is ook millimeterwerk. En de piepkleine paddenstoeltjes hieronder groeien tussen de schubben van een Douglas-sparrenappel. Klein, maar zo mooi!
De donkere dagen lijken misschien donkerder dan ooit. En toch zit stiekem overal schoonheid verstopt. Hoe klein ook, een mooie Kerst en het allerbeste voor 2021 gewenst door de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche).
Waarschijnlijk heeft u het niet gemerkt, maar de zon is gisteravond alweer een minuut later ondergegaan. Uiteraard is de zonnewende zoals gebruikelijk gepland op maandag 21 december en wel om 11:02. Niets wijst er op dat het Universum zich daar niet aan wil houden. Maar heus, inmiddels wordt het ’s avonds alweer een minuut later donker. Het vroegste punt is enkele dagen geleden bereikt. De ochtenden ijlen nog wat na. Elke dag komt de zon nog wat later op totdat op de 29e ook daar het keerpunt is bereikt. Dan krijgen we zowel in de ochtend al in de avond elke dag wat meer licht.
De donkere dagen voor Kerst bieden geweldige mogelijkheden voor nachtfotografie. Ik houd ervan om in het donker buiten te zijn. De geluiden, de geuren en ook de kleuren zijn anders; er hangt een sfeer alsof er elk moment iets kan gebeuren.
Afgelopen week was ik ’s in Amersfoort. Nauwelijks mensen op straat; één van de gevolgen van de COVID-pandemie. Rondlopend van de prachtige Koppelpoort, naar de Groenmarkt en Muurhuizen waande ik me eeuwen terug in de tijd. Uit de Sint Joriskerk op het hof klonk het prachtig gezang van klassieke kerstliederen. Wat een bijzondere ervaring!
Hier enkele resultaten van het bezoek. Portret van Amersfoort bij nacht. Smaakt naar meer, wat mij betreft. Een heel fijn weekeinde gewenst door de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche).
Toen ik op een prachtige dag thuis kwam van de Hoorneboegse heide trok één van de foto’s direct mijn aandacht. Prachtige lucht, wat mist, wandelaars en snuffelende honden… Het leek wel een oud landschapsschilderij! Alleen de mobieltjes en de hijskraan bij het gebouw op de achtergrond verraadden dat dit de huidige tijd was. Nou ja, en de kleding natuurlijk.
Wat een vrolijk idee, dat je gewoon buiten kunt rondlopen in zo’n oud landschap. Het prikkelt mijn fantasie, want er zijn nog heel wat andere werelden voorbij ruimte en tijd waar ik graag even zou rondlopen.
En jij, in welke werelden zou jij graag eens rondlopen?
Groet van de Portrettenmaker, fotograaf uit Hollandsche Rading (tussen Hilversum, Utrecht, Amersfoort, Lage Vuursche).
De Portrettenmaker 